Ameliyat Hazırlığı
Ameliyatı beklerken
Böyle ciddi bir ameliyat için hastaneye yatmak sizi üzebilir. Özet bilgiler içeren bu doküman, kalp ameliyatınıza güvenle yaklaşmanıza yardımcı olmak için hazırlanmıştır.
Ameliyatınıza güven dolu yaklaşımınız, bir an önce iyileşmenize yardımcı olacaktır.
Ameliyat öncesinde ve sonrasında, hastanede bulunduğunuz süre içinde, beklentileriniz ve endişeleriniz ile ilgili yardımcı olacak pratik bilgiler size sunulmaktadır.
Son yıllarda kalp cerrahisinde çok önemli gelişmeler olmuştur. Ülkemizde her yıl yaklaşık olarak 25.000, İngiltere’de ise yaklaşık olarak 40.000 hasta kalp ameliyatı olmaktadır. Kalp cerrahisi çok önemli ve riskli bir cerrahi olmasına rağmen, günümüzde cerrahi, kardiyoloji, anestezi ve yoğun bakım bilgilerinin ilerlemesiyle çok başarılı hale gelmiştir.
Hastaların ve onların yakınlarının böyle bir ameliyata neden gerek duyulduğunu, ameliyatın özelliği ve riskinin ne kadar olduğunu yeteri kadar bilmeleri, aile ve hasta kadar onun tedavisini takip eden doktor ve hemşire kadrosunun da işlerini kolaylaştıracaktır.
Hasta ve ailesi olarak hastaneye müracatınızdan itibaren neler yapmanız gerektiğini bilmeniz, yanlışlıkları ve eksiklikleri önleyebilmek için önemlidir. Cerrahınızın ekibinde bulunan doktor, tıbbi koordinatör, hemşire ve sekreterler sizlerin sorularınızı cevaplamaktan mutluluk duyacaklardır. Onlara öğrenmek istediğiniz her şeyi sorabilirsiniz.
Soru sormaktan asla çekinmeyiniz
Eğer sigara içiyorsanız hemen bırakmanız gerekmektedir. Sigara içen bir hasta iseniz doktorunuz ile samimi olarak konuşunuz. Bu durumda ameliyattan önce akciğer fonksiyonlarının dikkatlice değerlendirilmesi gerekecektir. Bu güne kadar konuştuğunuz her doktor, kalp sağlığınız açısından sigaranın ne kadar zararlı olduğu konusunda sizi bilgilendirmiştir. Her sigara içtiğinizde koroner damarlarınızın biraz daha daraldığını ve tıkanma riskinin arttığını biliyorsunuz.
Ayrıca akciğerlerinizde oluşan tahribat ileride genel olarak da sağlığınızı etkilemektedir. Özellikle halen sigara içmekte olan hastaların ameliyat sonrası ciddi akciğer sorunları olmaktadır. Ameliyat sıranızı beklerken sigara kullanmaya devam etmeniz kadar yanlış bir davranış olamaz.
Lütfen en kısa zamanda sigarayı bırakarak hiç olmazsa ameliyatınıza kadar olan süre içinde, sigaranın vücudunuzda yaptığı etkilerden kurtulmaya çalışınız. Bu dönem sigarayı bırakmanız için son fırsattır.
Halen sigara içiyorsanız, hemen sigarayı bırakmalısınız.
Eğer aşırı kilolu iseniz, ameliyatınızdan önce mümkün olduğu kadar diyet yaparak kilo vermeniz gerekmektedir. Aşırı kilolu olan hastalarda ameliyat sonrası komplikasyon oluşma riski, normal kilodaki hastalara göre daha fazladır. Hastanemizde bulunan diyetisyen kadrosu, ameliyatınıza kadar kilo vermeniz ve yeterli kiloya düşmeniz için yardımcı olmaya hazırdır.
Neden bir kalp ameliyatına ihtiyacım var?
Size kalp ameliyatı olmanızın tavsiye edilmesinin nedeni, yapılan tetkikleriniz sonucunda kalbinizde saptanan sorunun tedavisinin ilaç veya anjiyoplasti (PTCA) gibi yöntemler ile yapılmasının yeterli veya mümkün olamayacağına karar verilmiş olmasındandır. Bilmeniz gerekir ki kalp ameliyatları bugünün olanakları içinde, en güvenli ve en iyi tedavi yöntemlerinden birisidir.
Erişkin hastalarda üç çeşit kalp ameliyatı yapılmaktadır:
- Koroner arterlerdeki darlık veya tıkanmalar (geçirilmiş enfarktüs) nedeni ile yapılan “koroner bypass (köprü) ameliyatları”,
- Kalp kapaklarındaki darlık veya yetmezlik nedeni ile yapılan “kapak ameliyatları”,
- İleri yaşlarda fark edilen, iki kulakçık veya karıncık arasında saptanan delikler gibi “doğumsal kalp anomalilleri”.
Koroner damar hastalıkları
Koroner arterler, kalp kasına oksijen ve enerji sağlayarak beslenmelerini sağlayan atar damarlardır. Koroner arterlerin duvarlarının iç yüzünde yağ maddeleri ve kalsiyum birikmesi sonucunda darlık ya da tıkanmalar meydana gelebilir. Tıkanıklık ve darlığın yeri (ana damar, ana damardan çıkış yeri vb.) kadar darlığın yüzdesi de hastalığın ciddiyetini ve aciliyetini belirler. Hastaların yakınmaları egzersiz yaparken veya istirahat halinde göğüse gelen batıcı ve yanıcı ağrılar olabileceği gibi kesinlikle ameliyat olması gereken bir hastada hiçbir yakınma da olmayabilir (sessiz iskemi).
Koroner damarlardaki akut tıkanmalar bir kalp krizine (myokard enfarktüsü) neden olarak, kalp kasının bu damar ile beslendiği bölümünün harap olmasına neden olabilir. Bu nedenle kalp cerrahları, kalp enfarktüsü geçirmeden ameliyat olan hastaları ameliyat etmekten daha mutlu olmaktadırlar. Koroner bypass ameliyatları, tüm gelişmiş ülkelerde çok yaygın olup,
Cerrah ne yapar?
Kalbe ulaşmanın en klasik yolu, göğüs kemiğinin (sternum) ortadan açıldığı yöntemdir. Bazı özel yöntemlerde bu kesilerin boyu ve yeri değişmektedir. Kalp ameliyatında birinci aşama, ameliyat sırasında kalp ve akciğer arasındaki kan akışını bir pompaya (kalp akciğer makinesi) bağlayarak kalbi durdurmaktır. Bazı ameliyatlar ise çalışan kalpte yapılabilmektedir.
Koroner BYPASS(Köprü) Ameliyatları
- Bir bacak (safen) bir göğüs damarı (mamarya) ile yapılan ikili koroner bypass ameliyatı.
- Bir kol (radial), bir göğüs damarı (mamarya) ile yapılan ikili koroner bypass ameliyatı.
- İki kol (radial), bir göğüs damarı (mamarya) ile yapılan üçlü koroner bypass ameliyatı (tam arteriel- en iyisi)
Bypass (köprü) ameliyatlarında temel prensip, tıkanmış veya daralmış olan koroner damarın önüne bacak (safen), kol (radial arter), mide (gastroepiploik arter) veya göğüsten (mamarya interna) alınan bir damar ile atlama – köprü yapmaktır. Göğüsten alınan damarlarda kanın gelişi, kola giden damardan, mideden alınan damarda ise mide damarından olmaktadır. Diğer serbest damarların üst uçları ise aort’a dikilerek darlığın önüne kan taşınmaktadır. Böylece yeni bir damar ile (bypass grefti), darlık veya tıkanıklığın olduğu bölgedeki kalp kasına enerji ve oksijen taşıyan kanın akışı sağlanmaktadır. Ameliyat sırasında yapılan bypass damar sayısı 1 ila 6 arasında değişmektedir. Genelde 2-4 damara bypass yapılmaktadır.
Cerrahın ameliyat sırasında kullandığı damarlar, hastanın kendi vücudunda bulunup, alındığı zaman yerinde eksiklik bırakmayan damarlardır. Biz bu ameliyatlarda öncelik sırasıyla, göğüsten alınan mamarya interna damarını daha sonra koldan alınan radial arter ve bacaktan alınan safen veni tercih etmekteyiz.
Koroner bypass ameliyatları, koroner arter hastalıklarında kalp adalesinin kesin ihtiyacına cevap verdiği için çok etkilidir ve bu ameliyatlar bugün son derece düşük bir risk ile yapılabilmektedir.